Wat is interculturaliteit?
Interculturaliteit, een definitie:
Interculturaliteit is een methode om verschillende culturen te benaderen waarbij het begrip ‘culturen’ een brede betekenis heeft. Onder cultuur vallen alle waarden, normen en gewoontes van verschillende groepen. Cultuur gaat bij deze verder dan verschillende landen en godsdiensten. Interculturaliteit is de relatie en interactie tussen (personen met) verschillende achtergronden. Waarbij gestreefd wordt naar respect voor ieders cultuur en de democratische beginselen door in dialoog te treden en te vertrekken van wat elkaar verbindt.’
... door in dialoog te treden en te vertrekken van wat elkaar verbindt.
Het laatste stuk is een belangrijk deel van de definitie. Als we diversiteit willen aanbrengen via een interculturele benadering, dan zullen we trachten te vertrekken uit wat elkaar verbindt. Ook dialoog staat centraal.
interculturele educatie:
Interculturele educatie is een proces dat leidt tot het beter bewust zijn van de eigen- en andere culturen, vertrekkende van wat ons verbindt en waarbij dialoog centraal staat. Het volstaat dus niet enkel in te zoomen op hoe een ander iets doet, we moeten ook reflecteren op ons eigen handelen. Door aan interculturele educatie te doen leren we kinderen omgaan met anderen. Wanneer we thema's intercultureel benaderen, werken we aan verschillende competenties.
Interculturele educatie is een proces dat leidt tot beter bewust zijn van eigen- en andere culturen, vertrekkende uit gelijkenissen, waarbij dialoog centraal staat.
Interculturaliteit vergt competenties
Door te werken aan interculturaliteit kunnen de leerlingen een aantal competenties verwerven. CIMIC (Centrum voor intercultureel management en internationale communicatie) beschreef deze als volgt:
1.Culturele zelfkennis: Bewust zijn van je eigen cultuur.
2.Culturele flexibiliteit: Gedrag en communicatie aanpassen aan een interculturele situatie en gedragsalternatieven verkennen.
3.Culturele veerkracht: Op een constructieve wijze omgaan met moeilijkheden of eventuele negatieve ervaringen op vlak van interculturele ontmoetingen.
4.Culturele ontvankelijkheid: Luisteren naar visie en deskundigheid van anderen en aanvaarden dat eigen ideeën relatief zijn.
5.Culturele kennis: Kennis verwerven over andere culturen en deze kennis in een aangepaste manier aanwenden met respect voor de uniciteit van iedere individuele persoon.
6.Culturele relationele competentie: In interculturele situaties een werkrelatie opbouwen met anderen en bijdragen aan een sfeer van vertrouwen.
7.Culturele communicatieve competentie: De specifieke kenmerken van eigen communicatiestijl verkennen, remediëren en de communicatiestijl van de ander verkennen.
8.Culturele conflict hantering: Interculturele conflicten als leerrijk aanschouwen en eigen conflict handelen verkennen.
9.Multiperspectiviteit: Problemen, situaties, vraagstukken vanuit een multiperspectief beeld benaderen.
1.Culturele zelfkennis: Bewust zijn van je eigen cultuur.
2.Culturele flexibiliteit: Gedrag en communicatie aanpassen aan een interculturele situatie en gedragsalternatieven verkennen.
3.Culturele veerkracht: Op een constructieve wijze omgaan met moeilijkheden of eventuele negatieve ervaringen op vlak van interculturele ontmoetingen.
4.Culturele ontvankelijkheid: Luisteren naar visie en deskundigheid van anderen en aanvaarden dat eigen ideeën relatief zijn.
5.Culturele kennis: Kennis verwerven over andere culturen en deze kennis in een aangepaste manier aanwenden met respect voor de uniciteit van iedere individuele persoon.
6.Culturele relationele competentie: In interculturele situaties een werkrelatie opbouwen met anderen en bijdragen aan een sfeer van vertrouwen.
7.Culturele communicatieve competentie: De specifieke kenmerken van eigen communicatiestijl verkennen, remediëren en de communicatiestijl van de ander verkennen.
8.Culturele conflict hantering: Interculturele conflicten als leerrijk aanschouwen en eigen conflict handelen verkennen.
9.Multiperspectiviteit: Problemen, situaties, vraagstukken vanuit een multiperspectief beeld benaderen.
Duurzame aanrakingen
Bij interculturele educatie werken we dus aan bepaalde competenties. Vaak is het zo dat er een week tijdens het schooljaar intensief wordt gewerkt rond Broederlijk Delen, of andere interculturele organisaties. Dat is op zich niet slecht maar we kunnen ons de vraag stellen of dat wel de juiste manier is om een duurzaam resultaat te verkrijgen. One-shots zijn vaak niet doeltreffend. En ook al zijn er reeds veel organisaties die leerkrachten ondersteunen om duurzame pakketten aan te rijken, toch is de drempel soms groot. Met deze website willen we activiteiten aanbieden die werken rond de interculturele competenties, een heel jaar door. Door gedurende het hele jaar interculturaliteit in de klas te brengen.
Interculturaliteit geïntegreerd in de klaspraktijk
Soms is het niet eenvoudig om op een duurzame manier aan interculturele educatie te doen. Toch is het belangrijk als leerkracht om in de samenleving waar we nu in leven de leerlingen vaardig te maken als (interculturele) wereldburgers. Dat kan door op regelmatige basis te werken aan de interculturele competenties in de dagelijkse klaspraktijk. Hiervoor kan je verschillende schoolactiviteiten benaderen met een interculturele blik. Dit webplatform kan hiervoor als ondersteuning dienen. Hier vindt u activiteiten gekoppeld aan de eindtermen lager onderwijs.
Bronnen
- D’haveloose, E. (z.d.). Diversiteit is de norm. Leren omgaan met diversiteit de boodschap.
- Dessein, J., & Gouwy, R. (2016). Inspiratiegids wereldburgerschap op school.
- Internationale Competenties. (z.d.). Interculturele Competenties Internationale Competenties.
- KU Leuven. (2019). KU Leuven: burgerschap
-
- Dessein, J., & Gouwy, R. (2016). Inspiratiegids wereldburgerschap op school.
- Internationale Competenties. (z.d.). Interculturele Competenties Internationale Competenties.
- KU Leuven. (2019). KU Leuven: burgerschap
-